Psychologie - een samenstelling uit het Griekse ψυχή (psychè), ziel en λόγος (logos) woord, gedachte, rede - is de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van de mens. Zij doet dit meestal door het volgen van de wetenschappelijke methode, maar in sommige gevallen doet zij beroep op symbolische interpretatie en kritische analyse, naar het voorbeeld van andere sociale wetenschappen. (Voor de psychologie van dieren zie dierpsychologie.)
Het doel van de psychologie is het verwerven van kennis omtrent het doen en laten van mensen, zowel in hun alledaagse omgeving als onder bijzondere omstandigheden. Met de opkomst van de gedragsgerichte stroming (behaviorisme) werd het object van de psychologie gereduceerd tot het uiterlijk waarneembare en meetbare gedrag van de mens (of dier), omdat het innerlijk leven zich niet objectief door wetenschappelijke waarneming zou laten registreren, maar alleen subjectief door introspectie en begrijpen. Niet iedere psycholoog kon zich vinden in dit primaat van het fysieke. Onder meer Carl Gustav Jung sprak in zijn essay "Das Grundproblem der gegenwärtigen Psychologie" (Het basisprobleem van de tegenwoordige psychologie) uit 1931 in dit verband over een "Psychologie ohne Seele" (psychologie zonder ziel).
Men is van deze beperking teruggekomen, o.a. door de zogenaamde 'cognitieve revolutie' in de psychologie, door het grote maatschappelijke belang van de psychotherapie en door de connotaties die het woord 'psychologie' bij alledaagse taalgebruik oproept. Daarbij denkt men immers in de eerste plaats aan de motieven, emoties en gedachten die een mens tot bepaalde handelingen brengen, waarbij die motieven ook nog eens volkomen onbewust kunnen zijn. Zich uitsluitend beperken tot het uiterlijk waarneembare en meetbare gedrag is uit strikt wetenschappelijk oogpunt te verkiezen, maar veel van de psychologie voltrekt zich in het verborgene van het brein van individuele mensen, en wie het gedrag van mensen verklaren en begrijpen wil kan niet zonder theorieën over de werking van al die niet objectief waarneembare processen in de hersenen.
De psychologie wil het gedrag van mensen beschrijven, begrijpen en van daaruit soms ook kunnen voorspellen. Dat laatste lukt voor groepen van mensen (bijvoorbeeld: "de meerderheid zal zich zus en zo gaan gedragen") vrij aardig, maar op het niveau van het individu ("zij zal zich zus of zo gaan gedragen") is de voorspellende kracht van de psychologie (nog) heel zwak
Meer kennis en informatie hierover kunt u verkrijgen tijdens de NIBAA masterclass design en branding en/of opleiding brand management en opleiding design management, opleiding reputatie management, cursus communicatie management, master brand management of opleiding merkmanagement in Utrecht. Thema's die hierin behandeld worden zijn: merkidentiteit, positionering, merk, strategie, marketing, brand identity, merkarchitectuur, branding, brand portfolio, merkmeerwaarde, merkwaardecreatie, design management, brand equity, brand building, internal branding, merkwaarden en diverse merkconcepten (www.nibaa.nl).
